Vanaf de 30e week is de ligging van de baby nagenoeg definitief. Als de baby niet met het hoofdje naar beneden ligt, spreekt men van een stuitligging. Dit kan de bevalling ernstig bemoeilijken. Gelukkig is het niet onmogelijk om deze houding van de baby te corrigeren.

Stuitligging en kopligging

Voor de zevende maand is er eigenlijk nooit sprake van een verkeerde ligging om de eenvoudige reden dat de baby daarna nog zeer vaak een andere houding aanneemt. De zithouding is trouwens een van de favoriete houdingen van een baby, dus met het hoofdje naar boven. Tussen de 28ste en 30ste week is de ligging definitief. Voor de meeste baby’s betekent dit dat het zware hoofd steeds weer naar beneden zakt. Aangezien er zoetjesaan plaatsgebrek dreigt, blijft het hoofd op zeker moment in de bekkeningang steken als een ei in een eierdop. Nu wordt het voor hem moeilijk om nog terug anders te gaan liggen. Ongeveer 90 procent van de baby’s heeft rond de 32ste week de hoofdligging aangenomen. Dit is het meest gunstig voor de bevalling. Van de resterende 10 procent neemt 50 procent vóór de 37ste week alsnog die ligging aan. Als de baby in die periode boven ligt, spreken de artsen van een stuitligging. Dat hij zich nu nog vanzelf draait is onwaarschijnlijk, maar niet uitgesloten. Een stuitligging is wat de bevalling betreft behoorlijk gecompliceerd. Als het hoofdje, het grootste lichaamsdeel, het eerst geboren wordt, rekt het geboortekanaal optimaal uit. Indien de stuit of de voetjes er het eerste zijn, moet het grootste lichaamsdeel, het hoofd, nog komen en dreigt het gevaar dat de navelstreng, die nog aan de placenta verbonden is en de baby van zuurstof voorziet, bekneld raakt. Inderdaad, een potentieel gevaarlijke situatie voor de baby. Om deze stress te vermijden, wordt bij voorbaat een keizersnede overwogen.

Waarom ligt de baby verkeerd?

Er zijn een reeks van factoren die een stuitligging stimuleren. Een nauw bekken en relatief groot hoofdje, placenta praevia, weinig of juist erg veel vruchtwater, bekkenafwijkingen en zwakke spiertonus van de baarmoeder. Er zijn enkele mogelijkheden om een stuitligging te corrigeren. Ze zijn allemaal bedoeld de baby zoveel plaats te geven dat hij op de valreep een hoofdligging aanneemt.

De Indische brug
Als vanaf de 30ste week het vermoeden bestaat dat de baby niet uit de stuitligging kan, doet u deze oefening. Ga op de vloer liggen, trek de benen op, schuif twee kussens onder de billen en laat uw schouders, bekken en knieën een rechte lijn vormen, waarbij het bekken ongeveer 30 tot 40 centimeter hoger ligt dan de schouders. Een brede strijkplank is trouwens ook geschikt als ondergrond, waarbij men het ene uiteinde bijvoorbeeld op de sofa legt. De oefening is door een vrouwelijke arts uit New Delhi bedacht. Het doel is om ervoor te zorgen dat de baby uit het bekken naar boven glijdt en zodoende alsnog een hoofdligging aanneemt.

Sommige baby´s draaien meteen de eerste keer dat u dit probeert. Zoniet, herhaal deze oefening dan twee, drie keer per dag. Aangezien de baby met zijn volle gewicht tegen het middenrif drukt, is het van belang deze oefening niet te doen als u net gegeten hebt. Gebruik deze tijd (15-20 minuten) om u te ontspannen en contact te krijgen met uw baby. Uiteraard mag u het bekken bewegen. Het kan de werking zelfs versterken. Het is nog leuker als u de oefening samen met uw partner doet. Hij zit dan tegenover u, waarbij u de knieholten op zijn schouders legt.

Moxibustion
Een wel zeer speciale en ongebruikelijke loot in de wereld van de Chinese acupunctuur. Een met een duizendjarige traditie. Nee, er komen bij deze techniek geen naalden aan te pas. De meridianen worden door hitte geprikkeld. Er zijn ook Europese artsen, verloskundigen en alternatieve genezers die deze methode inmiddels gebruiken, maar het gaat hier nog steeds enkel om een kleine minderheid. Vele andere artsen hebben hun twijfels bij deze methode. Rol van het geneeskrachtige kruid (moxa is alsem) een sigaret, steek ze aan en houd het gloeiende uiteinde tegen een bepaald punt aan de buitenzijde van de kleine teen. De hitte prikkelt de betreffende meridiaan die de spieren van de baarmoeder bestuurt. De methode maakt de baby actief en monter, waardoor hij gaat bewegen en misschien een andere ligging aanneemt. De behandeling duurt ongeveer een kwartier en kan herhaald worden.

De metamorfische methode
Volgens het principe van de reflexzone therapie worden bepaalde punten van de voetzolen gemasseerd om spanningen in het bekkengebied op te lossen. Ook deze methode is nog niet echt gangbaar. Al deze zachte methoden kunt u ondersteunen met ontspanningsoefeningen en massages. Als u na de oefening de baby krachtig voelt bewegen, is hij zich meestal aan het draaien. Maak vervolgens een lange wandeling, het stimuleert de indaling van het hoofdje. Laat ook eventueel door middel van echografie bevestigen of de baby inderdaad die ligging heeft aangenomen. Als niets helpt, blijft kort voor de bevalling alleen nog de medische methode over.

Het uitwendig draaien van de baby
In het ziekenhuis probeert de arts de baby met beide handen in de meest gunstige ligging te dwingen. Hij duwt daarbij krachtig op de stuit richting fundus en drukt tegelijkertijd het hoofdje naar beneden, dit alles onder het toeziend oog van de echograaf. Verder krijgt de moeder medicijnen om de buik en de baarmoeder zo soepel mogelijk te houden. Op deze manier kan inderdaad een keizersnede vermeden worden. Helaas is de kans op succes tamelijk gering. Soms komen daardoor zelfs de ontsluitingsweeën op gang en in ongeveer één procent van de gevallen laat de placenta voortijdig los of zijn er andere complicaties die een spoedoperatie (keizersnede) onvermijdelijk maken.