Kinderziekte: Mazelen

Oorzaak mazelen

In onze omgeving is dit een van de onschuldigste infectieziekten bij kinderen, hoewel bijvoorbeeld Indianenkinderen, in streken waarin mazelen (morbili) tot nu toe onbekend waren, eraan kunnen sterven. De verwekker ervan is een virus, een van die allerkleinste ziekteverwekkers die lange tijd onbekend waren, omdat ze veel kleiner zijn dan bacteriën. Ze zijn dan ook niet, zoals bacteriën, onder de normale microscoop, na kleuring, zichtbaar. Men heeft ze pas uitgebreid kun­nen bestuderen, na de introductie van de elektronenmicroscoop. Op grond van het hele ziekteverloop en het feit dat kinderen er zo ge­makkelijk door besmet worden, heeft men mazelen lange tijd voor een infectieziekte gehouden. De meeste moeders kennen deze, door koorts en grote vlekken gekenmerkte, huiduitslag wel. Aanvankelijk kan men wel eens twijfelen of het mazelen zijn, maar wanneer één tot twee dagen voor het uitbreken van de eigenlijke uitslag, het slijmvlies van de wangen, bij de kiezen rood wordt en de twee tot drie millimeter grote, helrode vlekken met kleine witte puntjes, (de zogenaamde vlekjes van Koplik) korte tijd zichtbaar zijn, is alle twijfel verdwenen.

Symptomen mazelen

Na infectie duurt het ongeveer 14 dagen totdat de ziekte uitbreekt, en het is dan ook niet verwonderlijk wanneer zich, na nog eens 10-12 dagen, een tweede geval in ons gezin voordoet.

De eerste verschijnselen zijn niet altijd precies gelijk. De ziekte kondigt zich vaak aan door een neusverkoudheid, gepaard met niezen, neusbloedingen, ontsteking van het luchtpijpslijmvlies en het rood worden van het oogbindvlies. De ogen zijn meestal gevoelig voor licht en gaan branden en tranen.

Vlak daarop komt de koorts, die tot 39°C oploopt en dan weer daalt, om op de vierde dag weer tot 40,5°C te stijgen. Pas nadat de eigenlijke uitslag is uitgebroken, zakt de koorts gewoonlijk weer.

Behandeling mazelen

Houdt de koorts echter langer aan dan 3-4 dagen na het uitbreken van de uitslag, dan moet er onmiddellijk fors worden ingegrepen, want dit wijst erop dat er complicaties in aantocht zijn. U moet dan onmiddellijk met lachesis D10, een op bloedvergiftiging gelijkende complicatie (sepsis) proberen te voorkomen. Telkens weer nieuwe warme kruidenomslagen, van bijvoorbeeld wilde tijm of kruiptijm, zorgen bovendien voor een goede afleiding naar de huid. Ook bij een normaal verloop, moet hulp worden geboden met warme omslagen, opdat de ziekte des te beter en heviger uitbreekt. Zolang de koorts aanhoudt, geeft u de kinderen niets anders dan vruchtesappen, vooral sinaasappel- en druivesap. Ook wortelsap is goed, omdat dit ook nog zeer gunstig op de lever werkt. Heeft u geen sappen bij de hand, geel dan een neutrale kruidenthee, gezoet met druivesuiker.

‘Zoals bij alle infectieziekten, is ook een goede mondverzorging belangrijk. Kleine kinderen kunt u hierbij als volgt helpen: wikkel een schoon lapje om uw vinger en doop deze in een verdund weiconcentraat. Ontsmet daarmee het tandvlees, de mondslijmvliezen en het tongetje, dat in zulke gevallen altijd be­slagen is. Bij grotere kinderen kunt u een tandenborsteltje gebruiken.

De geneesmiddelen worden als volgt toegediend:

Aconitum D4, elk half uur 5 druppels. Nadat het transpireren min­der is geworden en de koorts is gedaald, vergroot men de tussenpozen.

Ferrum phosphoricum D6, (bij heel kleine kinderen D12) één- tot tweemaal per uur 1 tablet.

Belladonna D4, bij bloedaandrang naar het hoofd, blaffende hoest, bindvliesontstekingen en oorcomplicaties 2-3 x per uur 5 druppels.

Antimonium sulf. aurant D2 of D3. Dit middel wordt alleen na het zakken van de koorts gegeven en is voldoende om genezing te ver­krijgen, wanneer er geen complicaties optreden. In het begin geeft men iedere twee uur 1 tablet en na ongeveer drie dagen wordt de dosering driemaal daags 2 tabletten.

Solidago complex wordt in het vruchtesap gedaan, en wel telkens 5 druppels van het verse plante-extract. Hierdoor wordt het gif beter door de nieren uitgescheiden.

Cuprum aceticum D4 en Antimonium sulf. aurant D3 worden af­wisselend gegeven, wanneer het ernaar uitziet dat het kind kinkhoest krijgt.

Coccus cacti D2 en vooral ook Drosera complex werken, indien onmiddellijk gegeven, eveneens prompt tegen kinkhoest wanneer de eerste symptomen ervan na de mazelen mochten optreden. Vaak kan kinkhoest met deze middelen zelfs zonder nadelige gevolgen worden afgewend.

Ziekelijke kinderen, die een erfelijke aanleg hebben voor tubercu­lose en die vrij vaak last hebben van gezwollen klieren geeft men als preventief middel:

Calcium phosphoricum D3, afwisselend met D6, en wel driemaal daags 2 tabletten.

Urticalcin is nog sterker. Het kan maandenlang achtereen worden ingenomen en levert buitengewone resultaten op.

Arsenicum jodatum D4, geeft men maandenlang, bij magere, snel groeiende kinderen. U kunt dit afwisselen met calcium-complex (Ur­ticalcin).

Kalium phosphoricum D6, wordt gegeven bij complicaties die de longen en bronchiën hebben aangetast.

Sulfur D4 geeft men wanneer de uitslag, ondanks omslagen, niet goed wil doorbreken.

U moet ervoor oppassen dat de kinderen, nadat de ziekte eenmaal is verdwenen, niet onmiddellijk met de koude lucht in aanraking komen. Vooral in de winter doet u er goed aan, de kinderen nog acht dagen in bed, of minstens in een warme, maar goed geventileerde kamer te houden. Vooral bij zwakke kinderen, bij wie naderhand complicaties zouden kunnen optreden, moet hierop worden gelet.

Opgelet, raadpleeg steeds een dokter voor u begint met de toediening van eventuele medicatie! Vaccineer tegen mazelen