Hoe ontstaat migraine hoofdpijn?

Migraine

Ongeveer één op elke tien mensen lijdt aan migraine of vaathoofdpijnen. Hoewel minder mensen hieraan lijden dan aan spanningshoofdpijnen, kan migraine veel ernstiger zijn, moeilijker te behandelen en is men vaak tijdens migraine tot niets in staat.

Migraine wordt gekenmerkt door intense pijn, gewoonlijk aan één kant van het hoofd en door een duidelijk kloppend gevoel in de slapen, net als bij de polsslag. Aan migraine lijden twee keer zoveel vrouwen als mannen. Hoewel het ook bij kinderen kan voorkomen, slaat de migraine meestal toe aan het eind van de tienerjaren of vroeg in de twintig en blijft men er last van houden tot aan middelbare leeftijd, waarop zij gewoonlijk afneemt.

Symptomen van migraine

De patiënt heeft last van misselijkheid, veranderingen in het gezichtsvermogen (zoals vlekken of geometrische vormen voor de ogen), tijdelijk verlies van gezichtsvermogen, scheelzien of sterk verhoogde gevoeligheid voor licht vlak voor en tijdens een migraine-aanval. Men denkt dat deze symptomen worden veroorzaakt door bloed dat vanaf de cerebrale cortex een andere weg zoekt.

Migraine heeft de neiging terug te keren met (semi-regelmatige) tussenpozen. De meeste patiënten kunnen zeggen wanneer een aanval eraan dreigt te komen. De hoofdpijnen duren misschien slechts een paar uur, maar kunnen ook wel twee of drie dagen duren. Zij kunnen zo intens zijn dat het slachtoffer absoluut tot niets in staat is, waardoor de patiënt niets anders kan doen dan in bed blijven in een stille, donkere kamer. Veel migrainepatiënten melden duidelijke stemmingsveranderingen vlak vóór en soms na een migraine-aanval van depressie, geïrriteerdheid en verwardheid tot verrukking en euforie. Sommigen vermelden een gevoel van verdoving in de andere kant van het lichaam dan die waar de hoofdpijn zit.

Oorzaken van migraine

Onderzoekers denken dat de oorzaken van migraine te maken hebben met ingewikkelde cycli van veranderingen in het vaatsysteem van het lichaam. Factoren als slaappatronen, stress, genetische aanleg, hormoonniveaus, allergieën, weerpatronen, vochtopname en zelfs ingrediënten in gewoon voedsel als chocola, bananen, noten, varkensvlees, rode wijn en bepaalde kaassoorten kunnen te maken hebben met het begin van bepaalde soorten migraine. Experimenten hebben aangetoond, dat bepaalde ingewikkelde veranderingspatronen van de bloedsomloop in het hoofd het begin van migraine kenmerken. De slagaders trekken samen en zetten vervolgens uit. Er vinden biochemische veranderingen plaats die hiermee verband houden en er is een algemene verhoging in activiteit van het sym­pathisch zenuwstelsel.

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn is het enige type hoofdpijn waardoor voornamelijk mannen worden getroffen: ongeveer 85% van degenen die getroffen worden door deze soort hoofdpijn zijn mannen. Een vreemd afwisselend patroon van vlagen of clusters zeer hevige pijnen die één, twee of tot wel tien keer binnen 24 uur optreden (wat weken of maanden kan duren) zijn de symptomen van clusterhoofdpijnen. De pijn verdwijnt dan bij acht van de tien patiënten en men merkt er maanden of jaren niets meer van. Dan komt het weer terug met dezelfde intensiteit als voorheen tijdens een nieuwe verwoestende aanval. De ziekte wordt vaak verward met trigerninus neuralgie door de hevigheid van de pijn. Maar anders dan bij trigeminus neuralgie, met steken zo kort als een lichtflits, duurt de pijn bij clusterhoofdpijn van tien minuten tot enkele uren per keer. Zij wordt ook verward met migraine. Slechts bij 20% van alle patiënten verschijnen de pijnen regelmatig, zonder onderbreking, zoals bij migraine.

Men denkt dat clusterhoofdpijnen een allergische reactie zijn, omdat men histamine heeft gevonden in de weefselcellen van de getroffen kant. Histamine (een stof die ervoor zorgt dat haarvaten cn bloedvaten uitzetten) komt vrij wanneer er een verwonding is van huid of huidslijmvlies, net als bij een reactie van het slijmvlies op een allergene stof. Uit recente experimenten mag men opmaken dat li­thium (een geneesmiddel dat vaak wordt gebruikt bij de behandeling van manische depressie) een nuttig behandelingsmiddel is voor bepaalde slachtoffers van clusterhoofdpijn.